CONCLUSIÓNS DA VI XORNADA EUROPEA
Madrid, 21 de xuño 2019
Retos e Orientacións da Profesión Médica e do Sector Sanitario na UE.
Inmigración e Saúde Pública na UE: Retos de Futuro
Máis dun terzo dos europeos cre que a inmigración extracomunitaria é un dos principais desafíos da Unión Europea. Segundo a sondaxe do Eurobarómetro de maio 2018, o 72 % dos europeos quere que a UE interveña máis na xestión migratoria. A migración forzada de seres humanos e a crise dos refuxiados, continúa sendo un problema humanitario e de saúde pública de primeiro nivel.
Desde o auxe da crise humanitaria migratoria en 2015 e 2016, con cifras de solicitantes de asilo e migrantes sen precedentes desde o final da II Guerra Mundial, a UE e os seus Estados membros veñen aplicando medidas para controlar mellor as fronteiras exteriores e regular os fluxos migratorios, reforzando o seu empeño por establecer unha política europea de migración e asilo máis humanitaria e segura, xusta e efectiva.
A Unión Europea aumentou considerablemente o seu financiamento para as políticas de migración, asilo e integración por mor dos acontecido no 2015-2016 (actualmente destínanse 460 millóns por ano para a atención sanitaria).
Non sempre se respectan as condicións do obxectivo 8 dos ODS sobre traballo decente e crecemento económico. A Unión debe fomentar e apoiar a acción dos Estados membros xunto e en consonancia coa Comisión Europea. Nas próximas negociacións sobre o orzamento da UE posterior a 2020, o Parlamento solicitará financiamento adicional para a migración.
De diversa índole e multifactoriales son as causas das migracións na crise de desprazados e refuxiados do mediterráneo, a saber; (1) fuxida de zonas de conflito extremo e de guerra; (2) procura dunha oportunidade de mellora no básico e na súa dignidade como persoa fuxindo da miseria, a persecución, e a desesperación; (3) fuxida de Estados errados, con absoluto desprezo pola vida e os dereitos humanos.
Non hai dúbida de que a integración dos inmigrantes na nova sociedade da que pasan a formar parte é un proceso social complexo, que expón desafíos políticos e sociais reais que é preciso afrontar. hai que xestionar o proceso, proporcionar orientacións sobre o sentido da integración e poñer en marcha instrumentos que a fagan posible, nunha sociedade inclusiva.
A integración dos inmigrantes ten así mesmo problemas conceptuais; ao expornos se debe haber un modelo específico de integración ou se convén ou é oportuno pronunciarse por un dos modelos máis académicos de integración.
A atención sanitaria á poboación inmigrante debe permanecer integrada na medida do posible nos Sistemas Nacionais de saúde, polo que deben dotarse aos países receptores de recursos complementarios en termos económicos, materiais e humanos, tal e como contempla a UE no seu futuro plan de actuación; de igual maneira é recomendable dispoñer dun apoio especializado.
A formación continuada dos médicos e demais profesionais sanitarios sobre as enfermidades importadas, así como os procesos de enfermar nas distintas culturas deben considerarse prioritarias. Contar coas universidades, as corporacións profesionais sanitarias, as Sociedades Científicas, asociacións médicas e ONG especializadas na inmigración son oportunidades de colaboración necesarias e esenciais.
Os principios básicos da ética médica esixen asistir aos pacientes, sen discriminación por razón algunha, é algo que recollen as Convencións de Xenebra, a Carta fundacional da CE e os Códigos Deontolóxicos de Ordénelas Médicas no ámbito internacional e os médicos "temos que defendelo en calquera país; o cal moitas veces implica asumir riscos persoais para acceder á poboación en contextos de conflito armado.
Aínda que corresponde aos gobernos dos países da UE, dentro do marco legal que obriga aos Estados, o determinar como se aplican as políticas de asilo e refuxio, esta política común de asilo e inmigración na UE desde o seu tratado de constitución contempla o acceso á atención dos inmigrantes como un dereito fundamental das persoas sen ter en conta nin a súa situación nin a súa orixe, que os estados comprometen a respectar.
As intervencións por Equipos de Resposta Inmediata en Emerxencias de Axuda Humanitaria no contexto sanitario realizada por organizacións especializadas como a Cruz Vermella Española e outras moitas entidades, é fundamental e salvou moitas vidas, proporcionando unha asistencia sanitaria básica ás persoas que chegan ás fronteiras marítimo-terrestres.
A costa mediterránea do sur de Europa é unha das portas de entrada de inmigración africana cara á Unión Europea. Esta inmigración en ocasións é magrebí, pero maioritariamente son subsaharianos procedentes do África Occidental e Central e ten varias lecturas, como traxedia humana, como tráfico de persoas, ou ben como un problema de saúde. Pódese afirmar que a inmigración como vector de enfermidades tropicais non é un actor principal.
Dada a singularidade xeoestratéxica como fronteira sur de Europa e por acumular unha dilatada experiencia neste campo, Ceuta e Melilla como outros territorios europeos achega unha gran experiencia na sensibilización aos profesionais da saúde especialmente aos médicos que traballan nos CETI (Centros de Estancia Temporal de Inmigrantes), establecementos únicos en Europa, así como o dos MENA (Menores Non Acompañados), dado que no seu día a día están en contacto cos migrantes.
A inmigración ocorre de maneira diaria en pleno século XXI e duplicouse nos últimos 35 anos. A gravidade desta situación é, sen dúbida, aínda máis perentoria cando este tráfico humano afecta ao menor e convértese en explotación infantil, sexual e en escravitude.
O tráfico ilegal de órganos do mesmo xeito que a trata de seres humanos, a explotación delituosa dos mesmos e o tráfico de menores é un problema global, continental e segue os roteiros similares que utilizan as mafias de trátaa e o tráfico de persoas dentro da inmigración. Unha boa parte dos desaparecidos son usados para o tráfico de órganos.
A posición da profesión médica, no seu conxunto, e da Corporación Profesional dos Colexios de Médicos, é de total e inequívoco rexeitamento contra trátaa de persoas e requírese dunha acción coordinada internacional que permita facer un seguimento adecuado dos nenos que saen do seu país de orixe.
A medicina pode achegar tecnoloxía preventiva e confianza social na loita contra trátaa de persoas. O programa DNA- Prokids para identificar nenos desaparecidos e DNA- Proorgan para loitar contra o tráfico ilícito de órganos, son dúas excelentes mostras de iniciativas para identificalos, que contan co apoio explícito da OMC.
